Minecraft als participatie-instrument voor gemeenten

Jongeren ontwerpen hun toekomst in GeoCraft

Wat is GeoCraft?

GeoCraft is een unieke digitale versie van heel Nederland, gebouwd binnen het populaire spel Minecraft. Alle huizen, wegen, rivieren en zelfs bomen staan erin — in totaal meer dan 1.000 miljard blokjes. Jongeren kunnen gratis inloggen met hun Minecraft-account en ontwerpen maken voor hun eigen wijk of stad.

Het platform is opgezet door Stichting GeoFort, een science museum dat jongeren op speelse wijze laat nadenken over actuele maatschappelijke thema’s, zoals klimaatverandering, duurzaamheid, mobiliteit en leefbaarheid.

Waarom gemeenten dit zouden moeten inzetten

Jongerenparticipatie op een manier die écht werkt

Veel jongeren zijn al vaardig in Minecraft. Ze kunnen daardoor zonder technische drempels aan de slag met het ontwerpen van hun omgeving in 3D. Denk aan:

  • nieuwe speelplekken, veilige fietspaden, vergroening van pleinen
  • creatieve ideeën voor duurzame wijken en innovatieve vervoersoplossingen

Participatie in Minecraft is laagdrempelig en spreekt jongeren aan in hun eigen leefwereld. Hierdoor worden ook jongeren bereikt die niet snel naar een inspraakavond zouden komen.

Van digitaal idee naar fysieke realisatie

De ontwerpen blijven niet in het spel. De Gemeente Nieuwegein is een voorbeeld gemeente die al elementen uit GeoCraft-ontwerpen realiseren, zoals een koelteplek.

Interactieve samenwerking met ambtenaren en experts

Workshops zijn opgebouwd in vaste stappen: van co-creatie en begeleiding door coaches tot digitale wedstrijden en prijsuitreikingen. Ambtenaren kunnen hierin een rol spelen door beleid toe te lichten en jongeren te inspireren. De aanpak zorgt voor een constructieve dialoog tussen jongeren en beleidsmakers.

Brede maatschappelijke meerwaarde

Inclusie en bereik van ‘onzichtbare’ jongeren

GeoCraft bereikt veel jongeren die in reguliere participatietrajecten buiten beeld blijven, zoals jongeren met autisme of sociaal-emotionele uitdagingen. Zij voelen zich thuis in de voorspelbare en creatieve digitale omgeving, waar ze hun talenten laten zien. GeoCraft is hiermee ook een instrument voor gelijke kansen en inclusieve participatie.

Community en educatie

GeoCraft is meer dan een spel: het is een digitale samenleving waarin jongeren burgemeesters, wethouders en ministers spelen, regels opstellen, conflicten oplossen en samen bouwen aan Nederland. Inmiddels telt de community ruim 75.000 deelnemers, met een sterke structuur en eigen ‘Kadaster’.

Samenwerking met kennis- en cultuurpartners

TU Delft, Hogeschool Utrecht, het Evoluon, Museon en andere instellingen werken al samen met GeoFort. De workshops zijn wetenschappelijk gevalideerd en getest in museale en gemeentelijke context.

Hoe gemeenten GeoCraft kunnen inzetten

  • Participatieworkshops in buurthuizen, scholen of bibliotheken
  • Ontwerpwedstrijden rond specifieke opgaven zoals vergroening, mobiliteit of klimaatadaptatie
  • Interactieve beleidsontwikkeling, waarbij jongeren ontwerpen die direct input leveren voor projecten
  • Communicatie & zichtbaarheid via persmomenten en feestelijke uitreikingen

GeoFort levert kant-en-klare formats en begeleiding. Gemeenten hoeven alleen het thema en de doelgroep te bepalen. Het platform is gratis toegankelijk voor iedereen met een Minecraft-account.

Resultaten en kansen

  • Jongeren leren spelenderwijs over ruimtelijke ordening, bestuur en duurzaamheid
  • Gemeenten krijgen vernieuwende ideeën en meer draagvlak bij jongeren
  • Participatieprocessen worden inclusiever en creatiever
  • GeoCraft biedt zichtbaarheid en positieve media-aandacht, vooral bij klimaatprojecten

Met relatief weinig middelen kunnen gemeenten een innovatieve, enthousiasmerende en inclusieve participatieaanpak realiseren.